راندمان (نرخ استفاده از ظرفیت تولید)

عنوان شاخص : راندمان (نرخ استفاده از ظرفیت تولید)

• عنوان لاتین : Efficiency (rate of utilization of production capacity)
• واحد: درصد
• جهت : صعودی
• اندازه گیری :
• فرمول : مقدار تولید تقسیم بر توان تولید

توضیح:

این شاخص، یکی از مهم ترین شاخص‌های فرآیند تولید و حتی کل سازمان می‌باشدو به طور قطع و یقین می‌توان آن را یک شاخص کلیدی عملکرد Key Performance Indicator دانست. فرمول پیچیده ای ندارد و حتی می‌توان گفت که ساده می‌باشد. مطابق تعریف عمومی راندمان و بازده هر سیستم دیگر در اینجا نیز میزان خروجی یک فرآیند به ورودی آن را راندمان می‌گوییم اما در عمل، محاسبه ی این شاخص ساده نبوده و قدری زحمت دارد، خصوصا در سازمان‌هایی که چند نوع محصول مختلف را تولید می‌کنند محاسبه آن اندکی پیچیده می‌باشد .

نحوه محاسبه راندمان تولید به این صورت است که تولید انجام شده یک محصول را در یک دوره ی زمانی مثلاً یک ماه بر توان تولید در همان دوره تقسیم می‌کنیم. حاصل، راندمان تولید می‌باشد. با ضرب حاصل کسر در عدد۱۰۰، در صد راندمان به دست می‌آید.

تصور کنید مقدار تولید انجام شده که می‌تواند بر حسب تعداد و وزن باشد از محصولی مانند موتورخودروی پراید به تعداد ۸۰۰۰ عدد باشد، توان تولید شرکت نیز ۱۰۰۰۰ عدد در ماه می‌باشد. راندمان تولید محصور موتور خودرو در این شرکت ۸۰% می‌باشد .

مقدار تولید یا خروجی فرآیند، به راحتی از آمار تولید انجام شده بدست می‌آید. اما برای محاسبه ی شاخص شما نیاز به دانستن توان تولید دارید. توان تولید همان ورودی سیستم می‌باشد که مفهوم آن توانایی و برآیند ورودی‌های فرآیند می‌باشد که شامل نیروی انسانی، تجهیزات و دستگاه‌ها و. . می‌باشد. این توان تولید را ظرفیت بالقوه خط تولید می‌گوییم. توان تولید یا ظرفیت خط تولید با استفاده از روش‌های زمان سنجی و ظرفیت سنجی به دست می‌آید. ضمن آنکه بایستی از اطلاعات فنی مربوط به تجهیزات خط تولید که سازنده ی تجهیزات، آن را در مدارک، درج کرده استفاده نمایید .

هر چقدر مقدار محاسبه شده راندمان به عدد ۱۰۰ نزدیکتر باشد طبیعتا بهتر خواهد بود و نشانگر آن است که شما از امکانات تولید در اختیار سازمان که شامل تجهیزات و دستگاه‌های خط تولید، نیروی انسانی و پرسنل تولید، ابزار آلات تولیدی، مواد اولیه و. .. بهتر استفاده کرده‌اید و از هزینه ی انجام شده برای تأمین منابع بهره ی بهتری گرفته‌اید .

در صورتی که راندمان تولید در شرکت شما پایین می‌باشد بایستی بررسی نمایید و مشخص کنید که عواملی که باعث شده‌اند تا شما نتوانید از ظرفیت ایجاد شده استفاده حداکثری را ببرید چه مواردی می‌باشند .

با استفاده از روش‌ها و تکنیک‌های حل مسئله اقدام نمایید و با محاسبه ی راندمان تولید در دوره‌های بعد نسبت به سنجش اثربخشی اقدامات طراحی شده اطمینان حاصل نمایید .